Boekbeschrijving Ewout Kieft: Oorlogsenthousiasme; Europa 1900 – 1918. Uitgave van De Bezige Bij (Amsterdam, Antwerpen), 2015. €39,99.

Een zeer leesbaar en lezenswaardig werk over de toekomstvisies van diverse prominenten en denkers aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog. In een veertien hoofdstukken passeren mensen als Mann, Kandinsky, Freud, Jung, H.G.Wells en nog veel anderen de revue. Allemaal mensen die hun voorliefde voor verandering en het breken met de oude tijd niet onder stoelen of banken staken.

Het boek is in drie delen verdeeld, waarbij het middelste deel het meest interessant is – althans voor hen die al bekend zijn met de julicrisis van 1914, die het onderwerp is van het eerste deel. In het laatste deel wordt het aanvankelijke enthousiasme tegen het licht van de catastrofe van WO1 gehouden. Dat veel van de idealen niet bestand bleken tegen de mechanische massaslachtingen van de loopgravenoorlog hoeft geen verbazing te wekken, maar Kieft slaagt er wat mij betreft niet in duidelijk te maken wat er uiteindelijk van de idealen is overgebleven.

De hoofdstukken dragen de namen van de plaats en de tijd van het betreffende onderwerp: Ascona 1900, München 1907, Parijs 1905… Op zich een fijne en creatieve indeling, maar het ware beter geweest wanneer er iets meer duidelijkheid gegeven zou zijn over de onderwerpen of de personen zelf – dat zou het achteraf nazoeken aanzienlijk vereenvoudigen. Gelukkig is de uitgave voorzien van een goed en uitgebreid register (en literatuurlijst).

Dat Kieft onlangs is uitgekomen met zijn eerste roman (de onvolmaakten), hoeft geen verbazing te wekken; ook Oorlogsenthousiasme is gelardeerd met poëzie en referenties naar de literatuur. Al met al is dit een zeer fijne aanvulling op de relatief schaarse Nederlandstalige literatuur over de Eerste Wereldoorlog.